Xurmo yetishtirish Saudiya Arabistonining eng muhim xo'jalik tarmoqlaridan biri hisoblanadi. Dinimizda xurmo haqida ko'plab ma'lumotlar vorid bo'lgan bo'lib, bugungi tibbiyot va ilm-fan ham xurmoning juda ko'plab foydalari borligini aniqladi.

Xurmoning tarqalishi, ayniqsa, Ramazon oyida yanada avj oladi. Uning turlari ko'p. Navlariga va odamlarning talabiga qarab xurmo turli narxlarda sotiladi. Quyida dunyodagi eng katta va eng sifatli xurmo bog'i haqida so'z yuritamiz.

Bu — Saudiya Arabistonining Burayda shahridagi bog' bo'lib, u dunyodagi eng katta maydonni egallagan xurmozordir. Burayda shahri – Mamlakat shimolidagi Qosim mintaqasining ma'muriy markazi hisoblanadi.  

Bog' haqida so'z yuritadigan bo'lsak, 5466 gektar maydonda 200 ming tup xurmo daraxti mavjud bo'lib, bulardan dunyodagi eng sifatli 45 navdagi xurmo hosili olinadi. Bog' yiliga o'n minglab tonna hosil beradi.

Bu xurmozor tadbirkor Solih ibn Abdulaziz Rojihiyga tegishli bo'lib, u ko'plab vaqflarning sohibidir.

Rojihiy vaqflarining Qishloq xo'jalik boshqarmasi mutasaddilari tomonidan qattiq mehnat va urinishlar evaziga mahsulotni yaxshilashga va bog'ni xalqaro standartlarga mos ravishda rivojlantirishga harakat qilib kelindi.

Bog'dan chiqadigan hosil Alloh taoloning yo'lida vaqf qilinib, butun mamlakat va barcha arab davlatlari bo'ylab tarqatiladi. Ayniqsa, Ramazon oyida aholining iftorlik qilishi uchun ko'plab tonna xurmolar yetkazib beriladi.

Ushbu bog' “Dunyodagi eng katta xurmozor” va “Dunyodagi eng sifatli xurmozor” nominatsiyalari bo'yicha Ginnesning rekordlar kitobiga kirgan.

U boshqa xurmozorlardan ekin ekish va sug'orishda yangicha texnika vositalaridan foydalanishi, sohaga oid eng so'nggi uslublarni qo'llashi hamda ishga ilmiy yondoshishi bilan ajralib turadi. Mana shular bog'ning eng go'zal manzaralardan biriga aylanishiga va ko'plab xalqaro mukofotlarni qo'lga kiritishiga sabab bo'lgan.

Bu yerda yetishtiriladigan xurmolarni tahlil qilib, o'rgangan laboratoriyalarning xulosa berishicha, ushbu hosillarda salomatlikka xavf soladigan moddalar va kimyoviy dori vositalarining qoldiqlari yo'q bo'lib, ular yeyishga yaroqli hamda sog'lik uchun juda foydalidir. Shuningdek, hosilni yetishtirishda butunjahon salomatlik me'yorlariga ham rioya qilinadi.  

Bog'ning nazorati va u yerda ish yuritish uchun 12 nafardan ortiq kuchli agronomlar jalb etilgan. Ular tuproqning holati, unumdorligi, sug'orish ishlarining borishi hamda pishib yetilgan hosilning sifatini nazorat qilish bilan shug'ullanadilar.

Ushbu xurmozor 2007 yilda Yevropa Ittifoqi Organik dehqonchilik bo'limi (ECOCERT)ning “Butun dunyoga xurmo yetkazib berish imkoniyatiga ega bog'” mazmunli guvohnomasi bilan taqdirlangan. Shuningdek, Saudiya Arabistonidagi Qosim universiteti va Podshoh Saud universiteti tomonidan “Bog' mahsulotlarida zararli kimyoviy vositalarning qoldig'i yo'q” mazmunli yuksak darajadagi guvohnomalar bilan taqdirlangan.

Bog'dan olingan hosillarning barchasi mamlakatdagi 90 ta xayriya jamiyatlariga, shuningdek, qo'shni arab va islom mamlakatlariga tarqatiladi.

Rojihiyning ushbu bog'i xurmo yetishtirish sohasidagi eng yetakchi loyihalardan, shu bilan birga jahondagi eng katta xayriya ishlaridan biridir. 

Internet ma'lumotlaridan

Nozimjon Iminjonov tarjimasi